Administracja samorządowa
Administracja samorządowa to część administracji publicznej wykonywana przez ograny podziału terytorialnego tj województwo, powiat oraz gminę. Według aktualnie obowiązującego podziału terytorialnego na terenie Polski występuje 16 województw, 379 powiatów oraz 2479 gmin. Jednostki samorządu terytorialnego podlegają Prezesowi Rady Ministrów i wojwodzie Żaden urząd (miasta, gminy, powiatu, marszałkowski, wojewódzki) nie ma samoistnej władzy i możliwości podejmowania decyzji. Urzędy to struktury, które służą do realizacji zadań nałożonych ustawami na poszczególne organy administracji publicznej.Trzeba jednak pamiętać iż w strukturze terytorialno - administracyjnego podziału kraju nie ma czegoś takiego jak podległość wójta pod staroste lub marszałka. To są niezależne i samodzielne organy władzy publicznej.
Gmina
Organem władzy wykonawczej na poziomie gminy jest wójt (w gminie wiejskiej), burmistrz (w gminie wiejsko-miejskiej lub miejskiej) i prezydent (w dużych miastach). Każdy z nich jest organem jednoosobowym, w związku z tym podejmuje swoje decyzje i rozstrzygnięcia w formie zarządzeń, które są realizowane przez urząd gminy lub miasta. Struktura organizacyjna danego urzędu jest określona w regulaminie organizacyjnym badź w statucie jst (jednostka samorzadu terytorialnego). Najogólniej rzecz ujmując struktura jest następująca Wójt, któremu podlega sektretarz i skarbnik jako pierwsi po bogu. Potem , kierownicy referatów a na szarym końcu pracownicy merytoryczni. Administracja gminna zorganizowana jest w referaty na czele których stoją kierownic.Nadzór nad działalnością samorządu gminnego sprawują prezes Rady Ministrów i wojewoda a w zakresie spraw finansowych – Regionalna Izba Obrachunkowa.
Referaty na przykładzie struktury UG Luzino
1. Referat Organizacyjny
2. Referat Finansowy
3. Referat Spraw Obywatelskich
4. Referat Eksploatacyjno-Inwestycyjny
5. Referat Zagospodarowania Przestrzennego, Nieruchomości i Ochrony Środowiska
6. Referat Gospodarki Komunalnej
Powiat
Na szczeblu powiatu – urząd nazywany starostwem, służy wieloosobowemu organowi jakim jest, składający się z 3 do 5 osób, zarząd powiatu. Ponieważ jest to organ kolegialny - zamiast zarządzeń podejmuje uchwały.Struktura organizacyjna danego urzędu jest określona w regulaminie organizacyjnym badź w statucie jst (jednostka samorzadu terytorialnego). Nie należy mylić zarządu powiatu z radą powiatu oraz uchwał obu tych gremiów. Rada powiatu jest organem uchwałodawczym – stanowi lokalne prawo, zaś zarząd powiatu – organem wykonawczym.Nadzór nad działalnością samorządu powiatowego sprawują prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – Regionalna Izba Obrachunkowa.
Wydziały, Referaty na przykladzie Powiatu Wejherowskiego
- Wydział organizacyjny
- Biuro Rady Powiatu
- Wydział Gospodarki Nieruchomościami
- Wydział Edukacji
- Wydział Organizacyjny
- Wydział Finansowy
- Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego
- Powiatowy Rzecznik Konsumentów
- Wydział Rozwoju i Programów Europejskich
- Wydział Komunikacji
- Wydział Środowiska
Województwo
Na szczeblu województwa samorządowego organem władzy wykonawczej jest kolegialny, 5-osobowy, zarząd.Pięcioosobowy zarząd, na którego czele stoi marszałek województwa, jest organem wykonawczym. Zarząd tworzą także jeden lub dwóch wicemarszałków oraz trzech lub dwóch członków zarządu. Wszyscy są wybierani przez radnych sejmiku, jednak sami nie muszą wchodzić w jego skład – mogą pochodzić spoza składu sejmiku. Zarząd województwa podejmuje uchwały, wykonywane później przez urząd marszałkowski. Nadzór nad działalnością samorządu województwa sprawują prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych – Regionalna Izba Obrachunkowa.
Na szczeblu regionu oprócz władz samorządowych, działa ponadto wojewoda – jednoosobowy organ administracji rządowej. Aparatem służącym wojewodzie do realizacji polityki rządu w terenie jest urząd wojewódzki.
Departamenty i komórki organizacyjne Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego
Pozostałe Komórki Organizacyjne Urzędu
Jak widać z powyższego decyzje podejmowane są przez organy różnych szczebli, natomiast odpowiednie urzędy służą im do przygotowywania, a później realizacji tych decyzji. Ze względu na skalę działań i odpowiedzialności poszczególnych organów administracji, często decyzje podejmowane są przez upoważnione osoby. Oznacza to, że wojewoda czy prezydent nie podejmuje konkretnego rozstrzygnięcia osobiście – robi to w jego imieniu upoważniony urzędnik. Bez względu jednak na to, kto podjął taką decyzję – ostateczna odpowiedzialność i tak spoczywa na organie administracji, z upoważnienia którego decyzja została wydana.
